Onderzoek: Zo ervaren werknemers een loonwaarde-bepaling

Het College van Deskundigen Uniforme Loonwaardemethodiek (ULM) liet onderzoeken hoe werknemers een loonwaardebepaling beleven. Wat vinden zij van het proces, wat gaat goed en wat kan beter? In totaal werden 25 werknemers geïnterviewd. Hun ervaringen geven een goed beeld van wat werknemers belangrijk vinden bij een loonwaardebepaling.

Verschillende ervaringen met informatie vooraf

Niet iedereen weet van tevoren goed wat een loonwaardebepaling precies inhoudt. Sommige werknemers krijgen duidelijke uitleg van hun werkgever of begeleider, anderen nauwelijks. Als werkgevers goed uitleggen wat er gaat gebeuren, helpt dat om onzekerheid en spanning bij werknemers te voorkomen.
Toch wil niet iedereen meer informatie. Sommige mensen weten al hoe het werkt of vinden het niet belangrijk, omdat ze verwachten dat de loonwaardebepaling voor hun situatie weinig verschil maakt.

Gesprek met de loonwaardedeskundige

Het gesprek met de loonwaardedeskundige is voor de meeste werknemers het belangrijkste onderdeel van de loonwaardebepaling. Over het algemeen ervaren ze dit gesprek als prettig. Werknemers zien de deskundigen als vriendelijk en professioneel. Soms schuift ook een leidinggevende of collega aan. Dat is niet altijd van tevoren duidelijk, wat bij sommigen tot verrassing of spanning leidt.
Een deel van de werknemers vindt het lastig dat deskundigen tijdens het gesprek vooral kijken naar wat niet goed gaat. Zij zouden liever zien dat er ook aandacht is voor hun sterke punten.

Terugkoppeling van de uitkomst

Niet iedereen krijgt de uitslag van de loonwaardebepaling te horen. Als er wel een terugkoppeling is, verschilt de manier waarop: soms in een gesprek, soms via een rapport of telefonisch. Veel werknemers vinden het prettig als iemand de uitkomst met hen bespreekt, zodat ze begrijpen hoe deze tot stand is gekomen.
Er zijn ook werknemers die geen behoefte hebben aan uitleg. Zij verwachten dat de loonwaardebepaling weinig invloed heeft op hun werk of salaris. Werknemers met een unieke functie of een functie die speciaal voor hen is gemaakt (jobcarving) vragen zich soms af waarmee de deskundige hun werk precies vergelijkt.

Algemene indruk

De meeste werknemers vinden het proces van de loonwaardebepaling acceptabel tot positief. Zij waarderen vooral de gesprekken met deskundigen. Toch is er ruimte voor verbetering, vooral in de informatie vooraf en in de uitleg van de resultaten.
Een aantal werknemers vindt de loonwaardebepaling belastend. Zij ervaren dat er te veel nadruk ligt op wat ze niet kunnen. Ook vinden sommigen het systeem van loonkostensubsidie en loondispensatie oneerlijk of stigmatiserend. Daardoor voelt het proces voor hen als een “noodzakelijk kwaad”.

Aanbevelingen uit het onderzoek

Uit het onderzoek komen drie belangrijke verbeterpunten naar voren:

1. Zorg voor duidelijke informatie vooraf.
   Werkgevers kunnen werknemers helpen door goed uit te leggen wat een loonwaardebepaling inhoudt en waarom die belangrijk is.
2. Stem de terugkoppeling af op de behoefte.
   Vraag werknemers of ze de uitkomst willen ontvangen en hoeveel uitleg ze daarbij nodig hebben.
3. Houd rekening met emoties.
   Voor sommige werknemers is de loonwaardebepaling spannend of onprettig. Het helpt als daar begrip voor is in de manier van communiceren.

Conclusie

Werknemers ervaren de loonwaardebepaling over het algemeen positief, vooral dankzij de deskundige en vriendelijke houding van loonwaardedeskundigen. Maar goede uitleg en aandacht voor het gevoel van werknemers kunnen het proces nog beter maken.

Wil je het volledige onderzoeksrapport lezen? Download hier ‘Ervaringen met de loonwaardebepaling – Onderzoek naar het werknemersperspectief’ door De Beleidsonderzoekers.